Bưởi da xanh là một loại đặc sản nổi tiếng nhất ở các tỉnh phía Nam, đặc biệt là TP. Hồ Chí Minh và Đồng Bằng Sông Cửu Long. Bưởi dao xanh được gọi là vua của loài bưởi, bởi múi bưởi da xanh có màu đỏ phớt hồng; vị ngon ngọt mà thanh mát, tép bưởi bó chặt và nhau, căng mọng rất dễ tách. Quả bưởi da xanh thường có hình cầu, lớp ngoài rất mỏng; xanh hoặc chuyển sang màu xanh phớt vàng khi quả chín. Bề mặt của vỏ bưởi khi chín sẽ bị nhám do sự phồng lên của tuyến tinh dầu ở dưới vỏ.
Bưởi da xanh Lâm Đồng
Bắt đầu thực hiện mô hình trang trại trồng cây ăn trái từ 7 năm trước. Đến nay, nông dân Nguyễn Trung Hưng, xã Đạ Lây, huyện Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng đã trở thành triệu phú với mô hình trồng bưởi da xanh theo chuẩn hữu cơ với thu nhập vài tỷ đồng mỗi năm. Tại xã Đạ Lây, lão nông Nguyễn Trung Hưng nức tiếng sản xuất giỏi với trang trại trồng cây ăn trái “thẳng cánh cò bay” rộng hơn 10 ha.
Bưởi da xanh là cây trồng chủ lực của trang trại ông Hưng sau nhiều lần chuyển đổi cây trồng. Sau thời gian tìm hiểu và đi học hỏi nhiều nơi, năm 2013 ông bắt đầu chuyển đổi dần sang trồng bưởi, sầu riêng và bước đầu đã cho năng suất gấp 5 – 7 lần so với cây mía, cây sắn.
Con đường trở thành “đại gia chân đất” như ông Hưng cũng không trải toàn hoa hồng. Bước đi đầu tiên lắm gian nan khi ông chọn mua mảnh đất mà nói như người địa phương, cho không ai thèm lấy. Đất trắng, bạc màu, cây cỏ còn lên không nổi huống chi cây ăn trái. Tuy nhiên với con mắt của một nông dân cần cù, chịu khó. Ông nhận ra nơi này đất bằng phẳng, dễ di chuyển, vị trí còn sát bờ sông Đồng Nai, cực kỳ thuận lợi về nguồn nước tưới. “Gì chứ cây bưởi phải tưới đậm. Tôi đặt máy bơm và hệ thống ống dẫn, pet tưới tự động dài hơn 1km khắp vườn. Mùa nắng hạn như này phải tưới ngập gốc cây để quả bưởi được xanh, nhiều nước mới ngon” – ông Hưng chia sẻ.
Ông Hưng chủ vườn bưởi chia sẻ
Trước đây, ông Hưng chăm sóc bưởi theo quy trình vô cơ, nghĩa là sử dụng phân và thuốc hóa học để chăm cây. Thế nhưng, từ hai năm trước, ông chuyển đổi quy trình, áp dụng theo hướng hữu cơ. Giúp cây phát triển bền vững và không độc hại. Lúc phun thuốc thì lấy tỏi ớt giã nhuyễn, trộn với dầu ăn, các hoạt chất hữu cơ rồi phun xịt trên lá; trên thân cây giúp đuổi côn trùng, phòng bệnh cho cây có hiệu quả mà vẫn đảm bảo an toàn.
Ông Hưng cũng phải lấy ngắn nuôi dài, chẳng hạn như trước đây trồng thêm mía, cây sắn; xen cây cà phê giữa hàng bưởi, các loại cây này được thu hoạch sớm hơn nên lấy đó đắp vào chi phí nuôi cây. Đến khi bưởi được thu hoạch, ông chặt bỏ cà phê và cây nông nghiệp ngắn ngày. Thay vào đó là những vườn sầu riêng hiện nay đã bắt đầu cho thu hoạch.
Sau nhiều năm cải tạo, khu vườn của gia đình ông Hưng đã trở thành mơ ước của nhiều người. Bưởi da xanh sum sê trái với 3 ha hiện đang cho thu hoạch; năng suất khoảng 80 tấn/hecta/năm . Không chỉ cao về năng suất, vườn bưởi da xanh của ông Hưng cũng đạt chất lượng “miễn chê”. Quả bưởi có màu xanh đậm, tròn đều, múi bưởi ngọt, mọng nước, không hạt, rất được thị trường ưa chuộng. Vườn bưởi của ông có nhiều thương lái các nơi đến đặt hàng; dù ảnh hưởng của dịch bệnh nhưng giá bán tại vườn vẫn trung bình 18.000 – 25.000 đồng/kg. Sau khi trừ chi phí, ông có thể thu về gần 2 tỷ đồng trong năm 2020.
Định hướng phát triển cho cây bưởi
“Với tổng diện tích 14 ha, sang năm tới có thêm nhiều cây con bắt đầu được thu hoạch thì với mức giá trung bình như hiện nay; doanh thu của tôi có thể đạt mức 7 – 8 tỷ đồng mỗi năm cho cả bưởi và sầu riêng” – ông Hưng cho biết. Mô trồng bưởi da xanh theo hướng hữu cơ của gia đình ông Hưng cũng là một trong những điển hình của huyện Đạ Tẻh. Nhiều nông dân, đoàn tham quan đã đến đây tìm hiểu, học hỏi kỹ thuật.
Đặc biệt, trồng bưởi theo hướng hữu cơ cũng là mục tiêu mà xã Đạ Lây nói riêng; huyện Đạ Tẻh nói chung thực hiện kế hoạch xây dựng thương hiệu bưởi da xanh của địa phương. Bà Lê Thị Hương, Phó chủ tịch UBND xã Đạ Lây cho biết. Xã đã có kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng và tập trung chủ yếu vào cây bưởi. Bởi lợi thế khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp với loại cây này. “Chúng tôi sẽ định hướng để người dân canh tác theo hướng hữu cơ, sau khi đạt yêu cầu sẽ tiếp tục xây dựng OCOP (chương trình mỗi xã một sản phẩm) cho bưởi da xanh của địa phương” – bà Hương cho hay.
Cách chọn mua bưởi da xanh ruột hồng ngon
– Quan sát vỏ và cuống quả
– Bưởi lão (bưởi từ những cây bưởi da xanh lâu năm) sẽ ngon hơn bưởi tơ (cây trồng từ 1-5 năm)
– Cuống quả: chọn cuống quả nhỏ (vì cây bưởi lão sẽ cho cuống nhỏ hơn); quả bưởi có cuống còn xanh, lá tươi. Cuống phải dính chắc vào quả.
– Dựa vào màu sắc vỏ quả: Bưởi da xanh ngon thì da bưởi phải căng, không sần sùi. Vỏ có màu xanh hơi ngả vàng.
– Nhìn quả phải đều và cân đối, cầm nặng tay. Không nên chọn mua bưởi quá to, chỉ nên mùa khối lượng từ 1,2 đến 1,5 kg là ngon nhất.
– Chọn quả vỏ mỏng
Bưởi da xanh chuẩn thường có vỏ mỏng. Để xem quả nào vỏ mỏng thì bạn hãy búng nhẹ vào vỏ bưởi, lắng nghe thấy tiếng “cạch cạch” tứ là là vỏ mỏng. Còn tiếng “bụp bụp” tứ là là vỏ bưởi khá dày (Quả bưởi vỏ dày là do bưởi vẫn còn non, bứt quá sớm nên bưởi chưa chín, ăn sẽ bị chua và ít nước)
Cách chọn bưởi da xanh khác là bạn hãy dùng móng tay bấm vào vỏ quả. Thấy cứng tay thì đó là bưởi già, còn chọn đúng thì bưởi da xanh sẽ rễ dàng bị đâm thủng, khi đó bưởi sẽ có ít hạt, ăn ngọt rôn dốt.
Nguồn: Tuhaoviet.vn